Welke regels gelden er voor toelating van meststoffen?
Voor de toelating van meststoffen golden tot 1 januari 2008 de regels van de Meststoffenwet 1947. Per 1 januari 2008 zijn de regels voor de handel in en het vervoer van meststoffen veranderd. De regels staan nu in de Meststoffenwet, het daaraan gerelateerde Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet en de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet. In plaats van een lijst van toegelaten meststoffen gelden nu generieke voorschriften voor het verhandelen van meststoffen. Deze voorschriften zijn zoveel mogelijk voor alle meststoffen gelijk. Om meststoffen te mogen verhandelen moeten ze voldoen aan algemene eisen, landbouwkundige eisen, milieukundige eisen, verpakkingseisen en etiketteringseisen.
De meeste minerale meststoffen zijn op grond van een Europese Verordening (Verordening (EG) nr. 2003/2003) automatisch toegelaten op de Nederlandse markt. Voor deze meststoffen geldt dat op de verpakking de tekst "EG-MESTSTOF" moet worden vermeld.
Voor andere minerale meststoffen (in de wetgeving overige anorganische meststoffen, kalkmeststof of herwonnen fosfaten genoemd) geldt dat wanneer ze voldoen aan de regels van de Meststoffenwet, het Uitvoeringsbesluit Meststoffenwet en de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet, ze op de Nederlandse markt zijn toegelaten. De verantwoording bij de verhandeling van meststoffen ligt bij de producent en bij de ondernemer die de meststoffen verhandelt. Dit geldt ook voor de overige organische meststoffen.
Per 25 juni 2019 is de Regulation (EU) 2019/1009 Fertilizing Product Regulation gepubliceerd. Deze betreft een revisie van de EG verordening 2003/2003 inzake meststoffen. Daarbij zijn niet alleen de regels voor de toelating van minerale meststoffen herzien, maar wordt het toepassingsgebied ook uitgebreid met organische meststoffen, bodemverbeteraars en biostimulanten. Tot juni 20222 is er sprake van een overgangsperiode waarin de 2003/2003 regelgeving ook nog van kracht is.
Meststoffen zijn in het kader van de regelgeving ingedeeld in een aantal groepen. In onderstaand schema wordt deze indeling weergegeven.
In 2015 is de categorie 'herwonnen fosfaten' toegevoegd als meststof.
In een aantal gevallen zijn potentiële meststoffen uitgesloten van de generieke toelating volgens de regels van de Meststoffenwet. Het gaat dan vaak om afvalstoffen of reststoffen of eindproducten van sommige bewerkingsprocedés. De Staatssecretaris van EZ kan besluiten dergelijke meststoffen toe te laten; deze worden dan op een positieve lijst geplaatst (Bijlage Aa van Uitvoeringsregeling Meststoffenwet). Genoemde potentiële meststoffen worden voorafgaand aan plaatsing op de positieve lijst getoetst door de Commissie van Deskundigen Meststoffenwet op algemene, landbouwkundige en milieukundige eisen. Daartoe is een specifiek protocol ontwikkeld:
https://www.rvo.nl/sites/default/files/2015/04/Protocol%20beoordeling%20stoffen%20meststoffenwet.pdf.